Met een ileostoma kun je alles eten en drinken. Je hoeft dus geen speciaal dieet te volgen. Wel is het belangrijk om op te letten dat je niet teveel vocht en zout verliest. Maar hoe zit dat als je last hebt van een high output stoma? Of als je je zout wilt aanvullen?
Wat te doen bij high output?
Mensen met een ileostoma kunnen te maken krijgen met een zeer hoge stomaproductie. Dit wordt high output genoemd. Dit ontstaat als de darm het vocht niet goed kan opnemen. We spreken van een high output stoma bij een stomaproductie van méér dan 1 liter per 24 uur, gedurende 3 dagen of langer. Het gevolg is vaak: waterdunne diarree waardoor uitdroging, ondervoeding en een tekort aan mineralen en vitamines kunnen optreden.
Advies bij high output
Bij een high output stoma wordt geadviseerd om vooral isotone dranken te drinken. Een isotone drank is een vloeistof met een uitgebalanceerde hoeveelheid zout en glucose die beter wordt opgenomen door de darm en tegelijkertijd het zout in het lichaam aanvult.
Onderstaande (stoplicht)adviezen kun je gebruiken om na te gaan of je stomaproductie niet te hoog is en geeft je adviezen over wat je zelf kunt doen.
Groen: Normaal
- De consistentie van je ontlasting is dik tot vloeibaar pasta.
- Je leegt je zakje ongeveer 4 tot 6 keer per 24 uur, wanneer het ongeveer 1/3 vol i.s
Oranje: Let op!
Heb je langer dan 12 uur waterige ontlasting?
- Neem vaker (6-8 keer) zetmeelproducten
- Verminder oplosbare vezels uit peulvruchten, groente en fruit en de grove vezels van volkorengraanproducten.
- Verdeel eten en drinken. Drink niet een halfuur voor of na het eten. Drink minder waterige dranken en verdeeld de hoeveelheden.
- Neem extra zoute producten.
Rood: Gevaar!
Heb je langer dan 24 uur waterige ontlasting?
- Neem contact op met je stomaverpleegkundige of huisarts.
- Wees alert op symptomen van uitdroging: hoofdpijn, duizeligheid, droge mond, dorst, minder en donkere urine, krampen en tintelingen.
- Maak 1 liter ORS. Drink hiervan steeds kleine beetjes verdeeld over de dag.
- Drink geen waterige dranken of koolzuurhoudende dranken. Het lijkt te helpen maar verstoort juist meer de vochtbalans en essentiële zouten.
- Neem 4 keer per dag loperamide 2mg. Dit is een half uur voor elke hoofdmaaltijd en voor het slapen.
Neem contact op met specialist
Heb jij langere tijd last van een high output stoma? Neem dan contact op met een MDL-arts, diëtist of stomaverpleegkundige voor advies.
Zout aanvullen bij ileostoma
Het verlies van zout kun je aanvullen door extra zout te gebruiken. Je kunt keukenzout over je voeding strooien. Ook andere producten helpen om het zouttekort te voorkomen.
Hypotone, isotone, hypertone dranken?
Het is belangrijk om te weten dat er een verschil is tussen hypotone, isotone
en hypertone dranken. Vooral bij zoutverlies of wanneer sprake is van een high
output stoma wordt geadviseerd om vooral isotone dranken te drinken.
- Hypotone dranken: Deze bevatten minder dan 6 gram koolhydraten per 100 ml. Hypotone drankjes hebben een hele snelle maagpassage. Dit komt doordat de concentratie stofjes koolhydraten lager is dan in het bloed. De uitwisseling met de dunne darm verloopt trager. Hierdoor kunnen darmklachten optreden zoals bijvoorbeeld ‘klotsende darmen’ tijdens het lopen. Voorbeelden van hypotone dranken zijn: water, thee zonder suiker en light frisdrank.
- Isotone dranken: Deze bevatten 6 tot 8 gram koolhydraten per 100 ml. Isotone drankjes worden snel opgenomen in het bloed. Dit komt doordat de concentratie stofjes koolhydraten hetzelfde is als in het bloed. Isotone dranken bevorderen de opname van suikers en zouten in de darmen. Voorbeelden van istone dranken zijn: karnemelk, bouillon, tomatensap met zout en isotone sportdrank. Kant-en-klare isotone drank is te koop in de supermarkt. Voorbeelden zijn Isostar, Aquarius of AA Isotone en AA-drink isotone. Let op de hoeveelheid koolhydraten als je deze drankjes koopt.
- Hypertone dranken: Deze bevat meer dan 8 gram koolhydraten per 100ml. Hypertone dranken bevatten veel koolhydraten. Doordat de concentratie stofjes erg hoog is, worden de koolhydraten niet snel opgenomen. Ze blijven langer in de maag. Voorbeelden zijn: AA high energy, Dextro energy fruit, frisdrank en alle soorten vruchtensappen.
Tip
Zoutverlies of high output stoma? Drink isotone drankjes.
ORS zelf maken
ORS staat voor (Oral Rehydration Solutions). Je kunt het ook zelf maken. Los de volgende ingrediënten op in 1 liter water:
- 20 g suiker (of 30 ml).
- 2,5 g of 2,5 ml natriumbicarbonaat (baksoda). Let op: dit is wat anders dan bakpoeder.
- 3,5 g of 5 ml natriumchloride (keukenzout).
Vind je de smaak niet lekker? Voeg dan wat limoen of citroensap toe of een beetje limonade. Drink de ORS bij voorkeur met kleine slokjes.
Goede zoutproducten (weinig calorieën)
- Zout (keukenzout), maar niet uit drop
- Groente- en tomatensap
- Bouillon en heldere soep
- Strooiaroma, smaakverfijner, soepverrijker, ketjap (zoet en zout), tomatenketchup en curry
- 20+ of 30+ (smeer)kaas
- Rauwe ham en rookvlees
- ORS en isotone sportdranken (met 6-8 gram koolhydraten per 100 ml)
Minder goede zoutproducten (veel calorieën)
- Vleeswaren als: bacon, cervelaatworst, ontbijtspek, rookworst, salami
- Chips en zoutjes
- Haring en gezouten vissoorten
- 40+ (smeer)kaas