Marathons lopen, tennissen, padel spelen, mountainbiken, bootcampen: voor Remco Houtzager is sporten als ademen. Toen hij in 2021 ziek werd en een stoma kreeg, bereidde hij zich voor op grote veranderingen. Maar dat pakte anders uit.
In een Amersfoorts café zit Remco Houtzager (49) aan de koffie. Op zijn telefoon heeft hij zijn ziektegeschiedenis genoteerd. Ook al is het niet lang geleden, zijn leven is in volle vaart doorgegaan. ‘Ik moest echt graven hoe het ook alweer zat,’ zegt hij lachend. Hij werkt fulltime als bouwkundig ingenieur bij een architectenbureau, heeft drie tieners en vult zijn vrije tijd graag met sporten. Daarnaast onderneemt hij met zijn gezin van alles, zoals afgelopen winter een stedentrip naar Rome. ‘Mensen vragen wel eens verbaasd hoe wij dat allemaal doen, maar wij zijn dan zelf net zo verbaasd dat anderen het veel vinden.’
Dat hij graag dingen doet waar hij van geniet, het liefst ook met vrienden of zijn gezin, is extra belangrijk geworden na de zomer van 2021. ‘Op de camping in het buitenland kreeg ik problemen met mijn ontlasting en moest ik veel naar de wc. Mijn vrouw is diëtist in het ziekenhuis en dacht met me mee. Maar vezels eten en Yakult drinken hielpen niet.’
Onzekere periode
Terug in Nederland bleek al snel dat het mis was: endeldarmkanker. Hij kwam in een medische achtbaan terecht. ‘De MDLarts was de eerste die zei dat de kans op een stoma groot was. Daarna bleek dat de tumor inderdaad heel dicht bij de kringspier zat en dat de hele endeldarm inclusief de anus moest worden verwijderd.’ Voordat dit gebeurde, werd hij vijf keer preventief bestraald in het UMC in Utrecht. Daar stelden de artsen via een MRI-techniek steeds heel nauwkeurig de plek van de bestraling vast. In november 2021 volgde de operatie. ‘Het was een ontzettend onzekere periode,’ vertelt Remco. ‘Uit de gesprekken met de stomaverpleegkundige voor de operatie maakte ik op dat er misschien veel zou veranderen. Maar wat precies? Daar wilde ik graag grip op krijgen. Tegen mijn zoon zei ik dat we niet meer konden stoeien. Met het gezin zijn we nog gauw gaan zwemmen, naar een hotel en uit eten gegaan.’
Hardloopwedstrijden
Tot aan de ingreep bleef hij onverminderd sporten. Tennis, padel, hardlopen, mountainbiken: ik word daar zo blij van. Het is gezellig om te doen met anderen en ik voel me er goed door. Ik was bang dat dit allemaal voor het laatst zou zijn. Bij de finish van hardloopwedstrijden was ik emotioneel. Dan vroeg ik me af: zou dit de laatste keer zijn?’ Dat hij in goede vorm op de operatietafel terechtkwam, had een positieve uitwerking op zijn herstel. Toch bleef hij wat langer in het ziekenhuis. ‘Ze wilden me na vier dagen al ontslaan, maar ik vond het doodeng en bleef wat langer. Ik had nog een flinke wond en mijn oudste dochter had corona, het voelde nog niet goed.’
Open zijn
Remco vertelt makkelijk over de afgelopen jaren. Ook tijdens zijn ziekteproces was hij niet terughoudend. ‘Vrienden toonden veel interesse en ik vond het fijn om erover te praten. Ik kon open zijn naar hen en denk dat dat mij echt heeft geholpen bij de verwerking.’ Zijn kinderen vonden het best ingewikkeld, vooral zijn jongste dochter, die toen zeven was. ‘Toen ik net mijn stoma had, meed ze mij soms wel bij de badkamer. Inmiddels is het een stuk vertrouwder voor haar. Mijn zoon was en is vooral geïnteresseerd in de technische kant ervan.’ Lachend: ‘En mijn oudste dochter, een puber, is natuurlijk vooral met andere dingen bezig.’
Spoelen
Op advies van de stomaverpleegkundige koos Remco voor het spoelen van zijn stoma. ‘Ik ben een buikslaper, dus het leek me wel zo prettig om geen volle zak op mijn buik te hebben.’ Een goede beslissing, is zijn conclusie nu. Al moest hij wel even zoeken naar een ritme. De eerste weken kostte het spoelen hem veel tijd. ‘Ik zat dan ’s ochtends lang op de wc, werd daar kribbig van en hield ook nog eens de badkamer bezet.’ Hij ging zelf aan de slag, hing de spoelzak met knijpers aan een wasrek in de badkamer, waardoor het spoelen makkelijker ging. Daarna vond hij een manier waarop hij kon spoelen terwijl hij door het huis liep. ‘Ik sta nu als eerste op, trek een joggingpak aan en doe een buidel om waar ik de spoelzak in doe. Ik laat er een liter vocht in lopen en tijdens het spoelen ruim ik de vaatwasser uit, zet ik het ontbijt klaar en maak ik voor iedereen de lunchtrommels. Het duurt 45 minuten voordat ik weer leeg ben. Niemand die er meer op let of last heeft van een badkamer die bezet is.’
Hoek van de straat
Zijn herstel, dat een aantal maanden duurde, pakte hij serieus aan. ‘Ik hield me aan het voorschrift om veel te rusten. Ook kreeg ik van mijn vrouw veel eiwitten en noten voorgeschoteld. Daarna probeerde ik weer te wandelen. De eerste keer kwam ik tot aan de hoek van de straat, maar daarna ging het ineens snel. Met het kerstdiner kon ik weer een paar uur zitten.’ Remco zocht via YouTube en andere kanalen naar oefeningen. Elke dag lag hij op de grond oefeningen te doen, zoals steeds langer planken. ‘Ik leerde mijn kracht gecontroleerd te gebruiken, zonder dat er druk op de buik ontstond. De stoma is toch een zwakke plek in de buikwand.’
Weer hardlopen
Hij voelde dat hij steeds sterker werd en zijn herstel ging het zo goed, dat hij ruim twee maanden na de operatie weer aan hardlopen begon te denken. Eerst met een stomazak en een paar weken later, toen hij mocht starten met spoelen, zonder. ‘Ik was zo benieuwd: hoeveel van mijn oude ik was er nog over? Voor mij gold na deze periode niet dat ik het roer om wilde gooien. Ik wilde gewoon weer terug naar mijn fijne sportleven. Ook klom ik weer op de mountainbike. Ik was gewaarschuwd dat dat lastig zou worden. Tot mijn blijdschap ging dit juist goed. Het harde zadel gaf druk op mijn zitbotjes en niet op de wond.’ Wat niet lukte, was meedoen aan de Mudmasters, een race door de modder en over obstakels. Het risico op een stomabreuk was te groot. ‘Dat deed mentaal wel een beetje zeer.’ En een piano verhuizen, waarvoor hij laatst werd gevraagd, doet hij om dezelfde reden ook niet. Hij is blij met alle kennis die hij nu heeft over zijn mogelijkheden en grenzen. ‘Ik ben goed voorgelicht over materialen. Zo heb ik een beschermende cap gecombineerd met een stoma-breukband, zowel bij mountainbiken als tennis en padel. Op andere momenten draag ik een comfortband om mijn middel. Niemand die het opvalt. Het verbaast me echt hoeveel er mogelijk is.’
Hotelkamer
Niet lang nadat hij zijn stoma had gekregen, brak zijn vrouw haar enkel. ‘In alle hectiek en zorg kon ik niet spoelen en kwam de productie weer op gang. Daar werd ik onrustig van, het hield me erg bezig en ik wist niet waar ik aan toe was. Zakjes waren niets voor mij. Het spoelen bleek daardoor echt de beste keuze te zijn geweest.’ Onlangs ging hij met een vriend op reis en deelden ze de hotelkamer. ‘Tijdens een eerdere reis verliet hij alvast de kamer als moest spoelen. Maar nu bleef hij gewoon. Het is steeds normaler geworden, mede dankzij de mensen om me heen. Als mijn stoma soms een beetje ‘toetert’ op kantoor, schaam ik me wel. Maar dat blijkt nergens voor nodig. Mijn collega’s zetten gewoon even de radio aan. Niemand maakt er een punt van.’
Fit en blij
Aan coaching of lotgenotencontact heeft Remco tot nu toe geen behoefte. Sport is zijn uitlaatklep. ‘Het maakt me fit en blij.’ Wel zoekt hij online veel praktische informatie op en leest hij persoonlijke verhalen van anderen. Maar de grootste steun biedt toch het sporten met vrienden. Een van hen vroeg hem in 2023 mee te doen aan de marathon van Rotterdam. ‘Ik liep voor die tijd altijd halve marathons. We hebben er samen hard voor getraind en ook dit jaar hebben we met nog een vriend de hele marathon volbracht, aangemoedigd door mijn familie. Ik ben daar heel trots op. En nu wil ik verder met andere sporten, want het trainen voor zo’n lange afstand neemt veel tijd in beslag. Ik heb zwemles genomen voor een goede borstcrawl. De volgende uitdaging wordt de kwart triatlon.’
Geen belemmeringen
De belangrijkste les die Remco heeft geleerd, is niet in belemmeringen te denken. ‘Doe waar je zin in hebt en kijk hoe dat gaat. Sta niet stil bij wat anderen van je zouden kunnen denken. Voor mij blijkt leven met een stoma heel goed te doen.’ Nu hij er voor het interview weer over vertelt, komt het wel binnen. ‘Er gaat iets bij me open, merk ik. Maar ik kan dat hierna ook weer afsluiten. Ik ben iemand van doorgaan. Dat werkt voor mij zo, maar ik kan me ook goed voorstellen dat dat niet voor iedereen geldt.’ Remco is nog niet klaar met het zoeken naar wat er allemaal mogelijk is met een stoma. Zo wordt er thuis inmiddels weer flink gestoeid. En ook meedoen aan de Mudmasters is weer onderwerp van gesprek. ‘Ik blijf gewoon doorgaan met ontdekken.’
Tekst: Josephine Krikke
Foto’s: Christiaan Krouwel
