Welke patiënten hebben baat bij het plaatsen van een stoma? En wie ondervinden er slechts nadelen van zo’n kunstanus? Tina van Loon, chirurg in opleiding in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ), heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar betere zorg voor stomadragers. Zij verdedigde vrijdag 25 februari 2022 haar proefschrift aan de Universiteit Maastricht.
Het doel van haar onderzoek was de last, van het hebben van een stoma, te verminderen. Ze deed dit op drie manieren: door te onderzoeken of chirurgen niet minder stoma’s aan kunnen leggen, door protocollen te maken voor betere stomazorg in het ziekenhuis en door te bekijken of stoma’s vaker en op minder belastende wijze weer verwijderd kunnen worden.
Grote impact
Er zijn ongeveer 32.000 stomapatiënten in Nederland en elk jaar worden er ongeveer 7.000 nieuwe stoma’s geplaatst. Het hebben van een stoma heeft een grote impact op de mentale en fysieke gezondheid en het welbevinden van een patiënt. Bovendien gaan stoma-operaties gepaard met hoge kans op complicaties. Het is daarom belangrijk om te weten welke patiëntengroepen profiteren van een stoma en welke patiëntengroepen er slechts nadelen van ondervinden.
Dit proefschrift – met als titel ‘STOMA – Challenges in stoma surgery and patient management’ – heeft onderzoek gedaan naar:
- Specifieke patiëntengroepen die met spoed geopereerd worden;
- Oudere patiënten die geopereerd werden vanwege dikke darm- en endeldarmkanker;
- Patiënten na endeldarmkanker operaties.
Net zo veilig
Daarnaast heeft Tina onderzocht hoe stomapatiënten het beste kunnen worden begeleid in de vorm van patiënt-educatie en zorgpaden, om zo heropnames en thuiszorgbehoefte te verminderen. Tot slot is er gekeken naar een nieuwe techniek om een stoma op te heffen door de stoma-opening zelf (via de single-port techniek). Deze methode bleek net zo veilig en gepaard te gaan met minder complicaties ten opzichte van de klassieke open operatiemethode.
Streven van de chirurgen in het ETZ is om alle tijdelijke stoma’s na drie tot zes maanden weer op te heffen. “Chirurgen kunnen terughoudend zijn om een stoma op te heffen, omdat het toch een operatie is met kans op complicaties. Maar mijn studie bevestigt dat deze nieuwe single-port techniek goed werkt”, aldus Tina.
Betere zorg voor stomadragers
Met behulp van deze studie hoopt Tina artsen meer informatie te kunnen geven in de beslisvorming wie wel of niet gebaat is bij een stoma, hoe je een stoma eventueel kunt opheffen en wat de effecten zijn van goede patiënt-educatie en zorgpaden bij stomapatiënten. Tina: “We kunnen door betere stomazorg de ziektelast bij patiënten én de zorgkosten flink verminderen. Ik hoop daarom dat de conclusies uit mijn onderzoek breed worden gedeeld.”
Het proefschrift van Tina van Loon is te lezen op de website van Maastricht University.
Lees ook het verhaal van René van Peer, een patiënt die door Tina werd geopereerd.
Tina heeft afgelopen jaar ook gesproken op onze Online Stomadag. Bekijk hier de video.
